C’est le ton qui fait la musique…

Met deze uitspraak ben ik opgevoed…het was een gevleugelde uitspraak van mijn vader, die ik (vooral in mijn puberteit) vaak vervloekt heb! En als puber, die meende het allemaal beter te weten, dacht ik dan bij mezelf: “Alsof jij altijd zo tactisch bent…”

Deze “opvoedkundige bijsturing” heeft mij echter wel gevormd tot wie ik nu ben. Nu ik volwassen ben, en kijk wat er om mij heen gebeurt, begrijp ik de noodzaak én de impact van dit gezegde echter als geen ander!

Vrijheid van meningsuiting is een groot goed, dat moeten we koesteren. Ik schrik echter regelmatig van de manier waarop mensen met elkaar omgaan, neem bijvoorbeeld de discussie over Zwarte Piet, of die over het vluchtelingenbeleid in Nederland. De inhoud van de discussie wordt door de vorm onderuitgehaald, waardoor ook de goede argumenten niet meer worden gehoord. Zo zonde!

Op het werk komen die momenten ook voor. Zeker in of na een periode van onrust, reorganisaties en baanonzekerheid kunnen emoties hoog opspelen.

Zeventien jaar geleden, in de ondernemingsraad, heb ik geleerd (in relatie tot de samenwerking met de bestuurder) om scherp te zijn op de inhoud met behoud van de relatie. Je moet immers nog met elkaar verder! Ik vergeet het niet meer, de trainer noemde het: “hard op de inhoud met hart voor de relatie!”

Volgens deze regel leef en werk ik nog steeds. En wat mij betreft mag die op een tegeltje in alle ruimtes hangen waar mensen vanuit verschillende invalshoeken samenkomen.

Maar hoe doe je dit nou? Van mening verschillen, of inhoudelijk diepgaand discussiëren zonder daarmee de onderlinge verstandhouding op scherp te zetten? Ik geef een aantal tips:
– Ben vooraf duidelijk over verwachtingen: wat verwacht jij van de ander en wat mag de ander van jou verwachten?
– Stem af, is er een gezamenlijk doel en wat houdt dat doel precies in. Wat moet er gebeuren om dat doel te bereiken en zorg dat ieders taak duidelijk is.
– Ben open, eerlijk en nieuwsgierig.
– “Pick your fights”, niet alles is de discussie waard, dus kies zorgvuldig wat het je waard is: “Wil je gelijk hebben of wil je gelukkig zijn?”
– Leef je in, luister meer en praat minder: Wat is jouw belang en wat is het belang van de ander? Is er een compromis mogelijk?
– Als het blijft wringen; is er iets wat jij (of de ander) nog niet weet? Zijn er “hulpbronnen” beschikbaar? Kun je achterhalen wat de zorg is die schuilt achter de reactie? Kun je daarmee verder?
– Kies je woorden met zorg:
• vermijd “altijd” en “nooit”.
• Spreek voor jezelf vanuit de ik-boodschap.
• Luister met aandacht naar de mening of argumenten van de ander, ook al ben je het er misschien niet mee eens.
• Ben zo concreet mogelijk, over het hier en nu (noem voorbeelden en haal geen oude koeien uit de sloot).
• Reageer met “en” in plaats van “maar”: zo erken je wat de ander zegt en voeg je daar iets van jezelf aan toe. Als jij meebeweegt dan zal de ander dat ook gemakkelijker doen. (Het woord “maar” betekent eigenlijk “vergeet wat ik hiervoor heb gezegd want nu ga ik zeggen wat ik echt bedoel”, dat werkt als een rode lap op een stier).
– Spreek op een redelijke toon. Gaan schreeuwen is de snelste manier om ervoor te zorgen dat iemand, die je niet begrijpt of het niet met je eens is, NIET meer naar je luistert! Iemand die schreeuwt wordt al snel intimiderend en/of onredelijk, en dat draagt nooit positief bij aan een goede oplossing. Accepteer ook niet dat er tegen je geschreeuwd wordt. Kap het gesprek af en spreek de bereidheid uit om opnieuw te praten als de ander rustig is.
– Ga uit van de “intentie” van de ander, in plaats van het “gedrag”: wat was de bedoeling van de ander? Was de intentie goed maar pakte het verkeerd uit? Wat kan de ander (en jij ook) daarvan leren?
– Motiveer je bezwaar of zorg. En onderhandel zo mogelijk: onder welke voorwaarde(n) is iets voor jou wel acceptabel? Kan de ander zich daar ook in vinden?
– Je zorg uitspreken is soms krachtiger dan je beklagen of bezwaar maken: Bij het uitspreken van je zorg is de ander vaak bereid om mee te denken, bij klagen of tegenwerking schiet de ander eerder in de aanval of verdediging. Kies wat bij de situatie past.
– Indien mogelijk: ga voor win-win. De kick van een discussie winnen is even lekker, maar als de ander steeds verliest dan keert dat zich op een gegeven moment tegen je (Karma is a bitch).

Dit lijstje met tips is vast nog niet compleet, dus heb je een aanvulling, deel die dan vooral hieronder in het commentaarveld, zodat anderen jouw tips ook kunnen gebruiken in de communicatie met anderen. Welke tip neem jij mee naar je komende meeting?

Wil jij je communicatieve en verbindende vaardigheden verbeteren? Schrijf je dan in voor mijn gratis* training verbindend leiderschap op www.t-training-coaching.nl

Wil je meer tips ontvangen? Download mijn gratis eBook, schrijf je in voor mijn nieuwsbrief, volg/like mijn pagina op Facebook: T-Training en –Coaching.