Communicatie is een informatie-uitwisselingsproces waarbij nogal eens iets mis kan gaan als de zender en ontvanger elkaar niet goed begrijpen. Er zijn manieren om die kans te verkleinen, en deze beschrijf ik in dit artikel.

photo-1459499362902-55a20553e082

Het begint allemaal bij een heldere waarneming (dus zonder oordeel), zo blijf je bij de feiten en ontstaat er geen “ruis” in de communicatie.

Als je niet uit hoe je je voelt, is het voor een ander natuurlijk ook moeilijk te begrijpen wat er in je omgaat. Daarom is het belangrijk om te weten welke gevoelens van jezelf zijn en welke gevoelens te maken hebben met het effect dat het gedrag van de ander op jou heeft. Door je kwetsbaar op te stellen benoem je de gevoelens die van jou zelf zijn (in de vorm van “Ik voel me blij/ verdrietig/ boos/ bang, etc. omdat ik…..” Merk het verschil op met “ik ben…”, dit laatste is identificatie: je BENT niet je emotie). Op deze manier maak je onderscheid tussen je gevoel en je gedachten en neem je verantwoordelijkheid voor je eigen gevoel.

Er zijn ook gevoelens die niet echt over jou gaan maar die een oordeel bevatten over iemand anders. Ik heb het gevoel dat…, of ik voel me gekwetst, bedrogen, onbegrepen, afgewezen, etc. Eigenlijk zeg je dan: jij kwetst, bedriegt mij. Grote kans dat de ander zich hierdoor aangevallen voelt.

Emotie is een uitdrukking van gevoel en vanuit emotie is het moeilijk effectief te handelen.

Reageer daarom niet vanuit de emotie maar probeer altijd dieper te kijken, voorbij de emotie: welke behoefte ligt er onder je gevoel? Die behoefte staat voor een waarde of doel in je leven die voor jou belangrijk is. Er zijn 3 basisbehoeften: Inclusie (erbij willen horen), autonomie (onafhankelijk zijn) en affectie (contact).

Als je, vanuit jouw eigen gevoel en die behoefte, een verzoek doet aan de ander, dan houd je het bij jezelf zonder de ander aan te vallen.

Tenslotte is het belangrijk om de ander te begrijpen Wat is het gevoel van de ander, welke behoefte zit daaronder? Door het stellen van open vragen en actief te luisteren ga je beter de positieve intentie en de kwaliteit van de ander begrijpen en voorkom je dat je zelf gaat invullen of oordelen.

Verbindende communicatie zorgt ervoor dat conflicten worden voorkomen, onderhandelingen soepeler verlopen en de communicatie effectiever wordt. Je communiceert vanuit jezelf, met respect en aandacht voor de ander. Hierdoor wordt er niet meer vanuit ego gecommuniceerd, maar vanuit mededogen.

Hoe verloopt dat proces van verbindende communicatie dan?

Stap 1: Wat neem je waar?
Waarneembare feiten, neutraal en zonder oordeel!
“Ik zie, ik hoor…” Zonder evaluatie, invulling of interpretatie

Stap 2: Hoe is dat voor jou? Wat zegt je gevoel?
Wat anderen zeggen is misschien wel de aanleiding, maar nooit de oorzaak van je gevoelens, anders geef je de macht weg.
Houd het bij jezelf: “Ik voel me… omdat ik… “

Stap 3: Wat is je wens, welke behoefte heb je?
Wat wil je? Wat heb je nodig? Welke behoefte zit er onder je gevoel?

Stap 4: Welk verzoek wil je aan de ander doen?
Wat wil je van de ander? “Zou je bereid zijn om…”
Wat kun je zelf doen? Welke hulpbronnen kun je gebruiken?

Stap 5: Vanuit begrip en mededogen:
Wat neemt de ander waar? Wat voelt hij/zij, wat heeft de ander nodig? Leef je in in de beleving van de ander. Welke kwaliteit, positieve intentie en behoefte zit er achter? Verplaats je in de ander.

In een schema ziet dat er als volgt uit:

de 5 stappen van verbindende communicatie

 

Stoplichttips:
Rood: Stop met oordelen, vul niet in voor een ander.
Oranje: Pas op: stel open vragen en luister actief om te begrijpen, niet om te antwoorden.
Groen: Wél doen: Helder waarnemen. Kijk naar de feiten. Kijk vervolgens naar de behoefte die schuilgaat onder je gevoel die dit bij je oproept. Als je vanuit die behoefte een verzoek doet dan zal de ander zich nooit aanvallen voelen.