Ik moet je iets bekennen: mijn dromen hebben ongelofelijk veel overeenkomsten met het programma Undercover Boss. Op zondagavond zendt RTL-Z er altijd een aantal achter elkaar uit, en dan ga ik er écht voor zitten!
De reden dat ik trainingen in Verbindend Leiderschap ben gaan geven zit namelijk verweven in het programma: als leidinggevende vond ik het namelijk altijd heel belangrijk om het menselijke aspect te verbinden aan het zakelijke doel. Om niet alleen te weten wie mijn medewerkers zijn maar ook waar zij gepassioneerd over zijn, waar zij ’s morgens hun bed voor uitkomen, wat hen motiveert maar ook wat hen frustreert. Om vervolgens aan te sluiten bij wat zij nodig hebben om hun werk, voor de klant, zo goed mogelijk te doen. En vanuit die verbinding te gaan voor een optimaal resultaat.
Voor wie het nog nooit gezien heeft:
Bij Undercover Boss draait het om grote bedrijven, met vele filialen, waarbij de directeur/CEO een week gaat meedraaien als medewerker/sollicitant of potentiële franchisenemer in hun eigen bedrijf. Vaak in vermomming, om te voorkomen dat ze herkend worden, want een nieuwe collega hoort en ziet op de werkvloer nu eenmaal meer over wat er écht in het bedrijf speelt dan dat medewerkers hun leidinggevende of CEO zouden vertellen.
Het doel:
In een week tijd draait de grote baas/bazin dus mee op verschillende afdelingen en verschillende locaties. Het doel kan per dag verschillen:
– Onderzoeken of de visie en missie van het bedrijf goed worden door vertaald:
o Van het management naar de medewerkers
o Van de medewerkers naar de klant
o En of deze zichtbaar en voelbaar is op alle afdelingen in alle filialen.
– Onderzoeken waarom het ene filiaal wel en het andere bedrijf niet rendeert:
o Ligt dat aan de kwaliteiten, motivatie of scholing van de medewerkers
o Of ligt het aan de kwaliteit en creativiteit van de aansturing
o Of simpelweg aan de ligging en/of materialen waarmee gewerkt wordt
o Of een combinatie van dit alles
o Wat zijn de best practices van de renderende filialen, en hoe kunnen die vertaald worden naar de rest van de organisaties.
– En wat al niet meer…
De opbrengsten
Wat het programma zo leuk maakt is dat de hoogste bazen zo’n verschillende situaties tegenkomen, en hoe ze dan (vanuit hun rol van nieuwe medewerker of sollicitant) gedwongen worden om anders te reageren dan zij zouden willen. Door de afstand met de werkvloer te overbruggen komen zij de pareltjes in hun bedrijf tegen, die écht het verschil maken voor de klant en het bedrijf, maar zo nu en dan ook een rotte appel. En gaan hun eigen emoties in die week als een rollercoaster op en neer: van supertrots tot ernstig verontrust.
Maar de rode draad is óók dat echt iedere CEO ineens weer meer voeling met het bedrijf krijgt en een diep(er) respect voor de medewerkers op de werkvloer, omdat ze vergeten waren hoe hard zij werken om “hun” bedrijf te laten floreren. En doordat ze er zelf in de praktijk maar weinig van bakken is het soms echt hilarisch.
Wat het de “Undercover Boss” en het bedrijf oplevert:
– Mooie persoonlijke verhalen van medewerkers, over hoogte- en dieptepunten in hun leven. Medewerkers die soms dakloos zijn geweest, hun opleiding niet hebben kunnen afmaken, financiële zorgen hebben vanwege ziekte in de familie/ hun kinderen. Of een strafblad hebben door misstappen in hun jeugd en bij het bedrijf een tweede kans hebben gekregen. Deze mensen zijn zo verweven met het bedrijf dat zij, als ambassadeurs, “levenslang loyaal” zullen blijven aan het bedrijf. Deze mensen raken die bazen récht in het hart, in de emotie.
– Verhalen van medewerkers die niet tevreden zijn, een hekel aan hun klanten en het bedrijf hebben (ja, echt!) en soms zelfs de boel saboteren omdat het ze allemaal niet boeit. Een enkele keer wordt zo’n medewerker ontslagen, een andere keer krijgt hij/zij een tweede kans door middel van directe coaching van een mentor.
– Verhalen van de pareltjes in het bedrijf die nog een baan ernaast hebben om financieel rond te kunnen komen. Die een groot hart voor het bedrijf hebben maar vrezen dat ze uiteindelijk moeten kiezen voor een baan die beter betaalt. Die pareltjes krijgen áltijd een aanbod van de Boss waardoor ze genoeg hebben aan 1 baan en ze met liefde in het bedrijf blijven.
– Inzicht in wat er écht in het bedrijf gebeurd, wat wel en niet werkt en wat hun medewerkers en klanten écht van hun denken en nodig hebben. Dat is vaak heel anders dan wat het management bedacht heeft.
– Inzicht in wat hun medewerkers motiveert en demotiveert, opdat zij (terug in het bedrijf) in staat zijn om de omstandigheden positief te beïnvloeden. Door processen of arbeidsomstandigheden te verbeteren. Of door meer gerichte scholing aan te bieden.
– Innovaties waar medewerkers écht iets aan hebben, omdat ze dat zelf al benoemd of bedacht hebben.
– En producten of diensten waar klanten écht om vragen.
Het resultaat
Aan het einde van het programma worden de medewerkers op het hoofdkantoor uitgenodigd. Terwijl zij in de veronderstelling zijn dat ze iets moeten vertellen over de nieuwe medewerker/sollicitant, blijkt deze persoon dus ineens hun “big boss” te zijn.
De reacties zijn zo leuk om te zien! Je ziet ze razendsnel denken: “Oeps, heb ik iets verkeerd gezegd of gedaan in het bijzijn van de baas?” Waarop de medewerker of leidinggevende dan ontzettend geschrokken kan reageren en bang om z’n baan te verliezen. Of juist heel enthousiast, in de wetenschap dat hij/zij iedere dag zijn beste zelf laat zien, dus ook op de dag dat de grote baas besloot te infiltreren.
De feedback van de Boss, die soms zelf ook geëmotioneerd is, gaat altijd gepaard met een vorm van beloning voor de inzet binnen het bedrijf. Soms is dat een bonus, promotie of loonsverhoging, een enkele keer wordt een studieschuld afgelost of een operatie van een partner of kind betaald, maar vaker is er een mogelijkheid tot scholing, coaching of wordt een idee van een medewerker opgepikt en uitgerold binnen het hele bedrijf. Geweldig hoe medewerkers reageren op de erkenning, waardering en emotie van de Boss, die komt echt binnen. Ik ben dol op die “menselijkheid”, het persoonlijk worden, vooral als zo’n grote baas dan een persoonlijke mentor wordt om iemand te laten groeien. De win-win-win is enorm, life-changing! Wat lijkt het me gaaf om dit te doen, om die positieve invloed te hebben op de levens van mensen (kosmos, let op)!
Conclusie
Hoe mooi zou het zijn als al we onze medewerkers zouden benaderen als “mensen met alles erop en eraan”, met hun kwaliteiten en valkuilen, hun ambities en mogelijkheden, en ze laten groeien tot hun volle potentieel. Dat iedereen op de juiste plek zit en doet waar hij/zij goed in is en gelukkig van wordt… Wat zou dit een impact hebben: Op de medewerker, leidinggevende, het bedrijf, het gezin, de familie… en ga maar zo maar door! Wat zou dat de wereld mooi maken! Of geloof ik nog in sprookjes en kan dat alleen op TV? Ik hoop van niet…
